Είναι ώρα να πεις ναι στο τώρα
Η ψυχοθεραπεία, πέρα από διεργασία αλληλεπίδρασης μεταξύ μας, είναι και δημιουργική απασχόληση. Στο ασφαλές πλαίσιο το οποίο δημιουργείται, αναγνωρίζουμε και αποδεχόμαστε πολλά ζητήματα σχετικά με τη ζωή μας. Ένα από αυτά, είναι και η σχέση μας με το παρόν.
Το Εγώ και η σχέση του με το τώρα, είναι ένα θέμα που συναντάμε συχνά στο χώρο της ψυχοθεραπείας και είναι σημαντικό για τη ζωή μας. Αρχικά καλό είναι να πούμε τι εννοούμε με τη λέξη Εγώ. Το Εγώ, είναι η οντότητα που αποτελείται από ορισμένες επίμονες σκέψεις, συναισθήματα και πρότυπα αντίδρασης με τα οποία ταυτιζόμαστε πιο έντονα.
Για τη σχέση μας με το Εγώ, για το πώς αυτή η σχέση επηρεάζει την υγεία μας καθώς επίσης και για το πώς μας εμποδίζει ή μας διευκολύνει να είμαστε στην παρούσα στιγμή, γράφει ο Eckhart Tolle, στο βιβλίο του, Για Μια Νέα Ζωή:
«Η πιο σημαντική σχέση στη ζωή σου είναι η σχέση σου με το Τώρα ή, μάλλον, με οποιαδήποτε μορφή παίρνει το Τώρα, δηλαδή, αυτό που υπάρχει ή αυτό που συμβαίνει. Αν η σχέση σου με το Τώρα είναι δυσλειτουργική, αυτή η δυσλειτουργία θα αντανακλάται σε κάθε σχέση και σε κάθε κατάσταση που συναντάς. Το Εγώ θα μπορούσε να οριστεί απλά έτσι: μια δυσλειτουργική σχέση με την παρούσα στιγμή. Αυτή τη στιγμή είναι που μπορείς να αποφασίσεις τι είδους σχέση θέλεις να έχεις με την παρούσα στιγμή. Θέλω η παρούσα στιγμή να είναι φίλος ή εχθρός μου?
Η παρούσα στιγμή είναι αδιαχώριστη από τη ζωή, οπότε, αυτό που πραγματικά αποφασίζεις είναι τι είδους σχέση θέλεις να έχεις με τη ζωή. Όταν θα έχεις αποφασίσει πως θέλεις να είναι φίλος σου η παρούσα στιγμή, είναι στο χέρι σου να κάνεις την πρώτη κίνηση: να γίνεις φιλικός προς αυτήν, να την καλοδέχεσαι ανεξάρτητα από τη μεταμφίεση με την οποία έρχεται, και σύντομα θα δεις τα αποτελέσματα. Η ζωή γίνεται φιλική μαζί σου, οι άνθρωποι γίνονται συνεργάσιμοι και οι περιστάσεις ευνοϊκές. Μια απόφαση αλλάζει ολόκληρη την πραγματικότητά σου.
Η απόφαση να κάνεις την παρούσα στιγμή φίλη σου είναι το τέλος του Εγώ. Το Εγώ δεν μπορεί ποτέ να είναι ευθυγραμμισμένο με την παρούσα στιγμή, αφού η ίδια του η φύση το αναγκάζει να αγνοεί, να αντιστέκεται και να απαξιώνει το Τώρα. Υπάρχουν τρεις τρόποι με τους οποίους θα αντιμετωπίσει το Εγώ την παρούσα στιγμή: ως μέσο προς ένα σκοπό, ως εμπόδιο ή ως εχθρό. Ας τους δούμε με τη σειρά, έτσι ώστε, όταν θα λειτουργεί αυτό το πρότυπο μέσα σου, να μπορείς να το αναγνωρίσεις και να αποφασίσεις ξανά.
Για το Εγώ η παρούσα στιγμή είναι, στην καλύτερη περίπτωση, χρήσιμη μόνο ως μέσο προς ένα σκοπό. Σε πηγαίνει σε κάποια μελλοντική στιγμή που θεωρείται πιο σημαντική, παρόλο που το μέλλον δεν έρχεται ποτέ παρά μόνο ως η παρούσα στιγμή και, συνεπώς, δεν είναι ποτέ τίποτα περισσότερο από μια σκέψη μέσα στο κεφάλι σου. Με άλλα λόγια δεν είσαι ποτέ πλήρως εδώ, επειδή είσαι πάντα απασχολημένος προσπαθώντας να πας αλλού. Όταν αυτό το πρότυπο γίνεται έντονο, κι αυτό είναι πολύ συνηθισμένο, η παρούσα στιγμή θεωρείται και αντιμετωπίζεται σαν να ήταν εμπόδιο που πρέπει να ξεπεραστεί. Εκεί είναι που εμφανίζονται η ανυπομονησία, η ματαίωση των προσδοκιών και το άγχος.
Η ζωή, που είναι τώρα, θεωρείται «πρόβλημα» και φτάνεις να κατοικείς σε ένα κόσμο προβλημάτων που πρέπει να επιλυθούν όλα για να μπορείς να είσαι ευτυχισμένος, ικανοποιημένος ή να αρχίσεις πραγματικά να ζεις – ή έτσι νομίζεις. Το θέμα είναι: για κάθε πρόβλημα που λύνεται ξεπηδάει ένα άλλο. Όσο βλέπουμε την παρούσα στιγμή σαν εμπόδιο, δεν μπορεί να υπάρξει τέλος στα προβλήματα. «Θα είμαι ό,τι θέλεις από μένα να είμαι», λέει η Ζωή ή το Τώρα. «Θα σου φέρομαι με τον τρόπο που μου φέρεσαι. Αν με βλέπεις σαν πρόβλημα, θα σου είμαι πρόβλημα. Αν μου φέρεσαι σαν να είμαι εμπόδιο, θα είμαι εμπόδιο».
Στη χειρότερη περίπτωση, που είναι κι αυτή πολύ συνηθισμένη, η παρούσα στιγμή αντιμετωπίζεται σαν να ήταν εχθρός. Όταν μισείς αυτό που κάνεις, παραπονιέσαι για το περιβάλλον σου, καταριέσαι αυτά που σου συμβαίνουν ή όταν ο εσωτερικός σου διάλογος συνίσταται σε πρέπει και δεν πρέπει, τότε πολεμάς με αυτό που υπάρχει. Μετατρέπεις τη Ζωή σε εχθρό και η Ζωή λέει: «Πόλεμο θέλεις, πόλεμο θα έχεις». Η εξωτερική πραγματικότητα , που αντικατοπτρίζει πάντα την εσωτερική σου κατάσταση, βιώνεται τότε σαν εχθρική.
Ένα ερώτημα που χρειάζεται να υποβάλλεις συχνά στον εαυτό σου είναι: Ποια είναι η σχέση μου με την παρούσα στιγμή? Έπειτα θέσου σε εγρήγορση για να ανακαλύψεις την απάντηση. Φέρομαι στο Τώρα σαν να μην είναι τίποτα περισσότερο από μέσο προς ένα σκοπό? Το βλέπω σαν εμπόδιο? Το μετατρέπω σε εχθρό μου? Αφού η παρούσα στιγμή είναι το μόνο που έχεις και αφού η Ζωή είναι αδιαχώριστη από το Τώρα, αυτό που πραγματικά σημαίνει η ερώτηση είναι: Ποια είναι η σχέση μου με τη Ζωή? Αυτή η ερώτηση είναι ένας εξαιρετικός τρόπος να ξεσκεπαστεί το Εγώ μέσα σου και να έρθεις στην κατάσταση της Παρουσίας.
Πώς μπορείς να ξεπεράσεις μια δυσλειτουργική σχέση με την παρούσα στιγμή? Το πιο σημαντικό είναι να τη δεις στον εαυτό σου, στις σκέψεις και στις πράξεις σου. Τη στιγμή που θα τη βλέπεις, που θα παρατηρείς ότι η σχέση σου με το Τώρα είναι δυσλειτουργική, είσαι παρών. Από τη στιγμή που θα δεις τη δυσλειτουργία, αρχίζει να διαλύεται. Μερικοί άνθρωποι βάζουν τα γέλια όταν το βλέπουν αυτό. Με τη θέαση, έρχεται η δύναμη της επιλογής – η επιλογή να πεις ναι στο Τώρα και να το κάνεις φίλο σου».
Πώς η σχέση σου με το παρόν γίνεται φιλική?
Η απόφαση να κάνεις την παρούσα στιγμή φίλη σου και να πάψει η σχέση σας να είναι δυσλειτουργική, είναι το τέλος του Εγώ.
Η βιωματική εμπειρία κατά τη διάρκεια της ψυχοθεραπείας, καθώς και η σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ μας, σε στηρίζει στην απόφαση αυτή και σε βοηθάει να αναπτύξεις επίγνωση για το πώς είσαι με εσένα και τους άλλους στο παρόν.
Στο ασφαλές πλαίσιο που δημιουργείται, μειώνεται ο φόβος και εμπιστεύεσαι περισσότερο εσένα και όλα όσα συμβαίνουν την κάθε στιγμή. Νιώθεις σιγουριά, ευχαρίστηση, χαλαρότητα και αφήνεσαι στο παρόν και τη ζωή!
Διάβασε περισσότερα για την ψυχοθεραπεία εδώ
Νούσια Πλεύρη, ECP, ψυχοθεραπεύτρια